Consumentenrecht geldt soms ook voor ondernemers

Als ondernemer ben je bij een overeenkomst vaak minder goed beschermd dan een consument. Toch kunnen ook kleine bedrijven soms een beroep doen op het consumentenrecht. Dit wordt reflexwerking genoemd.

Consumentenbescherming voor bedrijven

Consumenten zijn bij de koop van een product of dienst beter beschermd dan bedrijven. Het consumentenrecht bevat regels voor een overeenkomst tussen een consument en een bedrijf, zoals over algemene voorwaarden, levertijd, garantie, opzeggen en kopen op afstand. Voor bedrijven geldt meestal het overeenkomstenrecht. Maar zzp’ers en kleine bedrijven, zoals een vof of eenmanszaak, kunnen in sommige gevallen toch gebruikmaken van het consumentenrecht. Bijvoorbeeld als je een overeenkomst hebt gesloten met een veel grotere partij en het product of de dienst buiten jouw vakgebied valt.

Privégebruik van zakelijke abonnementen

Ook bij privégebruik van zakelijke abonnementen kun je een beroep doen op reflexwerking. Bijvoorbeeld als je een zakelijk mobiel abonnement hebt dat je alleen privé gebruikt, of een zakelijk energiecontract op je thuisadres dat je vooral voor het huishouden gebruikt. Maar let op: het werkt ook omgekeerd. Als je een privécontract voor het grootste deel zakelijk gebruikt, kan de aanbieder zijn zakelijke voorwaarden laten gelden. De aanbieder, en uiteindelijk een rechter, kan beslissen dat je geen recht hebt op consumentenbescherming.

Zakelijk of consumentencontract?

Een consumentencontract is bijvoorbeeld makkelijker op te zeggen, maar is niet altijd gunstiger. Een zakelijk contract levert vaak belastingvoordeel op. Denk daarom goed na over welk soort contract je afsluit. Consumentenrecht is voor ondernemers vaak van toepassing op algemene voorwaarden. Daarbij zijn consumenten beschermd door de zwarte en grijze lijst. Bepalingen op de zwarte lijst zijn verboden in algemene voorwaarden. Bepalingen die op de grijze lijst staan, mogen soms wel en soms niet worden gebruikt.

Praktijkvoorbeeld

Een bedrijfsadviseur (zzp’er) laat een zakelijke website maken door een grote websitebouwer. Deze opdracht valt buiten zijn eigen vakgebied en is geen essentieel onderdeel van zijn werkzaamheden. Als de adviseur niet tevreden is over de website, kan hij een beroep doen op het consumentenrecht.
Ben je echter eigenaar van een webshop, dan geldt reflexwerking niet in dit geval, ook niet als kleine, startende zzp’er. Dit komt doordat de webshop een belangrijk onderdeel is van je werkzaamheden. Een rechter beoordeelt uiteindelijk of reflexwerking geldt voor een ondernemer, waarbij hij kijkt naar verschil in professionaliteit en krachtsverhouding, en of het product of de dienst tot de hoofdwerkzaamheden van de ondernemer behoort.

Beroep doen op consumentenrecht 

Als je vindt dat consumentenrecht voor een overeenkomst geldt, kun je het volgende doen: Ga in gesprek met je tegenpartij, er is altijd een kans dat jullie er samen uitkomen. Komen jullie er onderling niet uit, dan kun je een onafhankelijke derde als bemiddelaar inschakelen om een oplossing te zoeken. Levert bemiddeling niets op, raadpleeg dan een jurist om te onderzoeken welke verdere stappen je kunt nemen. De laatste optie is om via de rechter je gelijk te halen.

Voor meer informatie over consumentenrecht kun je terecht bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM).